تنگی نفس یا dyspnea نوعی مشکل ثانویه است که همراه با دیگر بیماری ها بروز می کند. نفس کشیدن های کوتاه، تند،سطحی و سخت را تنگی نفس گویند. نفس کشیدن به صورت طبیعی جهت تامین اکسیژن مورد نیاز بدن انجام می شود. اگر به هر دلیلی اکسیژن دریافتی بدن کاهش پیدا کند، فرد دچار تنگ شدن تنفس و مشکل در نفس کشیدن عادی خواهد شد.
علت تنگی نفس چیست؟
افراد سالم که سابقه بیماری های زمینه ای را ندارند نیز دچار تنفس مشکل می شوند. چاقی و اضافه وزن، کوهپیمایی و ارتفاع بالا، ورزش های سنگین و گرمای زیاد هوا منجر به تنگی نفس در افراد سالم می شود. در این موارد نفس زدن های تند، دشوار و سطحی طبیعی است و بیماری تلقی نمی شود. در افراد سالم پس از چند دقیقه ریتم تنفس به حالت عادی برگشته و نیاز به درمان خاصی نیست.
برخی بیماری های مادرزادی ، برونشیت حاد، بیماری های انسدادی مزمن ریه در ایجاد تنفش دشوار نقش دارند. نارسایی قلبی، بیماری های ریوی-تنفسی نظیر آسم و حتی برخی بیماری های عصبی از جمله اضطراب شدید هم منجر به تنگی در نفس می شوند. انفباض نایژه ها و انسداد مجاری تنفسی و یا افزایش التهاب و ترشحات سینه در برخی از بیماران مبتلا به تنگی نفس دیده می شود. تشخیص علت تنگی نفس برا درمان ضروری است. عدم توجه به این مشکل می تواند تبعات ناخوشایندی را به همراه داشته باشد و حتی خطراتی را ایجاد کند.
اگر هنگام بالا رفتن از پله ها احساس خفگی می کنید و یا موقع صحبت کردن به شدت دچار سرفه می شوید شاید یک مشکل جدی وجود داشته باشد. با مراجعه به پزشک متخصص امکان تشخیص بیماری و کنترل آن وجود دارد. بنابر این با سهل انگاری جان خود را به خطر نیندازید.
علایم تنگی نفس چیست؟
- سختی در نفس کشیدن
- تنفس سطحی و تند
- دشواری در صحبت کردن
- درد در عضلات گردن یا سینه
- احساس خفگی
تنگی نفس در خواب
یکی از شایع ترین مواردی که منجر به مراجعه بیماران به پزشک می شود، وقفه تنفسی در خواب است. آپنه انسدادی خواب منجر به قطع جریان هوای موقتی در هنگام خواب شده و اکسیژن شریانی کاهش پیدا می کند. به این ترتیب فرد مبتلا با تنفس های کوتاه و سریع از خواب بیدار می شود و تنفس به صورت عادی انجام می شود.
علت اصلی آپنه انسدادی خواب عوامل زیادی هستند از جمله: داشتن اضافه وزن، بزرگی زبان، فک کوچک،کم کاری تیروئید، آکرومگالی، شل شدن عضلات کام و ….. در ابتدا آپنه چندان مشکل ساز نیست ولی در صورت عدم درمان منجر به اختلال خواب دائمی در فرد شده و خطر خفگی در خواب شبانه را افزایش می دهد.
کاهش وزن در افراد چاق، داروهای ضد افسردگی در افراد مستعد و استفاده از دستگاه سی پپ برای فشار مثبت مداوم هوا در خواب شبانه، علائم بیماری را به طور کلی برطرف می کند.
در مواردی که پزشک تشخیص دهد با جراحی وضعیت تنفس بیمار به حالت طبیعی بر می گردد. در بسیاری از موارد جراحی آخرین راه حل است و معمولا انجام نمی شود. با تجویز برخی داروها و تغییر سبک زندگی می توان تنگی نفس در خواب را تا حدود زیادی کم کرد.
