مضرات استفاده از اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن
همه‌گیری بیماری کرونا در جهان و نیاز مبرم بیماران تنفسی حاد موجب شد تا بسیاری از بیماران علیرغم مضرات استفاده از اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن، ناچار به استفاده از این دستگاه‌ها شوند. خوب است با نحوه عملکرد و مضرات اکسیژن سازها و کپسول‌های اکسیژن بیشتر آشنا شویم. جهت کمک به تفهیم هرچه بهتر مطالب نحوه عملکرد و مضرات دستگاه‌های اکسیژن ساز و نحوه عملکرد و مضرات کپسول اکسیژن در عناوین مجزا شرح داده می شوند
این دستگاه، با جذب هوای محیط، نیتروژن موجود در آن را نگه می‌دارد و با فشرده کردن اکسیژن، اکسیژن پاک و خالص 90 تا 95 درصد را در اختیار بیماران تنفسی قرارمی‌دهد. این دستگاه بدون نیاز به وجود یک جای مشخص در هر مکانی قابل استفاده بود و می‌توان بدون محدودیت زمانی در صورت نیاز از آن بهره گرفت
دلایلی که منجر به ایجاد عارضه به دنبال استفاده از دستگاه اکسیژن ساز می‌شوند
افرادی که برای تامین اکسیژن مورد نیاز خود باید از دستگاه اکسیژن‌ساز استفاده کنند، حتماً باید این عمل را زیر نظر پزشک معالج خود انجام دهند تا با مشخص بودن مدت زمان و همچنین درصد خلوص اکسیژن مورد نیاز آن‌ها، از ایجاد عارضه به دنبال استفاده از دستگاه اکسیژن ساز که مسمومیت توسط اکسیژن با غلظت بالا است، جلوگیری کنند. لازم به ذکر است که عواملی همچون استفاده بلند مدت از دستگاه اکسیژن‌ساز و عدم آگاهی از نحوه صحیح به کار‌گیری دستگاه اکسیژن‌ساز، دو دلیل عمده برای ابتلا به عوارض احتمالی پس از استفاده از دستگاه اکسیژن ساز هستند.
مضرات استفاده از اکسیژن سازها برای اینکه بتوانیم هرچه بهتر مضرات استفاده از اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن را درک کنیم، بهتر است که ابتدا مضرات استفاده از اکسیژن سازها را شرح دهیم:
مقدار محدود اکسیژن تولید شده
برای اینکه یک دستگاه اکسیژن‌ساز در منزل بتواند به صورت مداوم مقدار اکسیژن مورد نیاز بیمار را فراهم کند، باید حجمی بیش از 5 لیتر داشته باشد؛ این در حالی است که اغلب دستگاه‌های اکسیژن‌سازی که در منزل مورد استفاده قرار می‌گیرند، قادر به تولید این حجم از اکسیژن پاک و خالص برای بیماران نیستند
صدای بلند
در دستگاه‌های اکسیژن‌ساز با افزایش مدت زمان استفاده از دستگاه، صدای آن نیز افزایش می‌یابد. در برخی از دستگاه‌ها، میزان بلندی صدا می‌تواند تا 40 دسی‌بل برسد که این امر به خصوص برای بیمار که نیاز به استراحت در فضایی آرام دارد، آزار دهنده است.
مصرف بیش از حد انرژی
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز با استفاده از برق و در برخی از مدل‌ها علاوه بر برق، به کمک باتری کار می‌کنند. در مواردی که برق قطع می‌شود و یا دسترسی به برق به منظور شارژ باتری دستگاه دشوار باشد، بیمار و اطرافیان وی دچار مشکل می‌شوند
هزینه نگهداری دستگاه
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز به منظور عملکرد مطلوب و بهره‌وری مناسب، می‌بایست مورد بررسی قرار گیرند. به این منظور، باید با توجه به مدل دستگاه و دستورالعمل شرکت تولید کننده آن، برخی از قطعات مانند: فیلتر، سیلندر‌ها، باطری و… پس از مدتی تعویض شوند که این امر موجب می‌شود تا هزینه‌های گزافی متوجه بیمار یا خانواده وی شود.
وزن دستگاه
دستگاه‌های اکسیژن‌ساز با توجه به نوع مدل و همچنین حجم اکسیژن تولیدی، در ابعاد و وزن‌های مختلف به بازار عرضه می‌شوند. برای بیمارانی که مجبور به تغییر مکان خود هستند و یا تنها زندگی می‌کنند، میزان سنگینی دستگاه اکسیژن‌ساز یک مسئله قابل توجه است که می‌توانند با مشورت گرفتن از افراد متخصص در این زمینه، انتخاب مناسبی داشته باشند.
نحوه کارکرد کپسول اکسیژن| مضرات استفاده از اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن
نحوه کارکرد کپسول اکسیژن مساله ای است که با مضرات استفاده از اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن رابطه تنگاتنگی دارد. از آنجایی که برخی از بیماران تنفسی، برای تامین اکسیژن مورد نیاز خود، از کپسول اکسیژن استفاده می‌کنند. با توجه به نظر پزشک معالج، مدت زمان و همچنین میزان اکسیژن مورد نیاز بیمار بر‌حسب لیتر بر دقیقه مشخص می‌شود. برای مثال، در رابطه با بیماران کرونایی اگر مدت زمان 5 لیتر در دقیقه با غلظت حدود 50 درصد توسط پزشک تجویز شود، فشار خروجی را روی عدد 4.5 تنظیم کرده تا فشار تنفس به بیمار وارد شده و ریه فرد، فعالیت خود را آغاز کند.
مضرات استفاده از اکسیژن ساز
یادآور می‌شویم که مضرات استفاده لز اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن تبعات جانی سنگینی را به همراه دارد. عدم آگاهی لازم در رابطه با چگونگی استفاده صحیح از کپسول اکسیژن نیز می‌تواند مشکلاتی رابرای بیماران به وجود آورد که شاخص ترین آن‌ها به شرح زیر است.
احتمال بروز مسمومیت
استفاده از کپسول اکسیژن بیش ازمدت زمان و مقدار تعیین شده توسط پزشک معالج، می‌تواند باعث ایجاد مسمومیت با گاز اکسیژن در بیمار شود. این مسمومیت می‌تواند عوارضی مانند: التهاب و آماس سلولی،ضایعات ریوی و… را برای بیمار به همراه داشته باشد.
احتمال بروز تشنج
در هنگام استفاده از کپسول اکسیژن، باید به این نکته توجه داشت که اگر میزان خلوص و فشار اکسیژن مورد استفاده برای بیمار از 5.2 اتمسفر بالاتر رود، می‌تواند موجب افت قند خون و بروز تشنج شود. تشنج صورت گرفته در بیمار اگر فاقد علامت نباشد، با مواردی مانند: بی‌حس شدن و منقبض شدن عضلات صورت، تهوع، اختلال بویایی و… خود را نشان می‌دهد.
احتمال بروز اختلال در بینایی
اگر عمل اکسیژن‌رسانی به بیمار با استفاده از کپسول اکسیژن به مدت زمان و میزان لازم صورت نگیرد، ممکن است با کم شدن میدان دید در بیمار یا نزدیک بین شدن بیمار، موجب بروز اختلال در بینایی وی شود که عارضه نزدیک‌بینی ممکن است دیگر برطرف نشود ولی کم شدن میدان دید با اتمام دوران درمان و پس از مدتی رفع می‌شود.
احتمال بروز آسیب ریوی در اثر تنفس اکسیژن خالص
برای افرادی که نیاز به استفاده از کپسول اکسیژن دارند، پس از اندازه‌گیری اکسیژن خون آن‌ها، مدت زمان و درصد خلوص اکسیژن مورد نیاز‌شان مشخص می‌شود. استفاده از اکسیژن خارج از میزان لازم، می‌تواند موجب تخریب بافت ریوی و یا عوارضی مانند: روی هم افتادگی ریه، برونشیت و… شود.
همان‌طور که ملاحظه شد، در صورتعدم شناخت دقیق و کافی، مضرات استفاده از اکسیژن سازها و کپسول اکسیژن می‌تواند اسیب‌های مالی حتی آسیب‌های جانی مختلفی را برای بیمار و اطرافیان وی به همراه داشته بیاورد که در برخی موارد قابل جبران نیستند. شما هم دیدگاه خود را در این باره بیان کنید.
